Entidad de población del Camino Francés en la parroquia de San Nicolao de Portomarín, municipio de Portomarín, provincia de Lugo. Está situada entre las entidades de población de San Roque, al sudeste, Portomarín, al noreste, San Pedro, al este y Carreiroás al noroeste. Su altitud es cercana a los 350 metros. Tenía dos habitantes censados en 2019.
![]() |
| Lugar do Souto. |
El lugar reúne un grupo de casas residenciales de reciente construcción que se alinean en el arranque de la cuesta del Camino Francés que, desde la desembocadura del arroyo de Torres o Cortapezas en el río Miño, asciende hacia Toxibo, Gonzar y Castromaior.
![]() |
| Corga de Cortapezas, sobre el trazado del antiguo Camino Real. |
Historia
Antes de la construcción del embalse de Belesar, saliendo del antiguo burgo de San Xoán de Portomarín situado en la orilla derecha del río Miño, había dos posibles alternativas para enfilar cara a Compostela; una era saliendo del burgo por el sur, para remontar el monte de San Roque y la otra era salir por extremo contrario, siguiendo la calle ubicada sobre la vaguada del arroyo de Cortapezas, donde -según Paz López- se encontraban el mayor número de comercios de la villa, que en su conjunto se llamaban “las tiendas judías”; al término de esta calle comenzaba la cuesta del que fue camino real.
Tras la inauguración del pantano en 1963 todo el pueblo viejo de Portomarín quedó sumergido bajo las aguas; sin embargo, en el arranque del antiguo camino real, que conserva su trazado en este tramo, se creó la nueva población do Souto.
Fuentes y bibliografía
CIDRE, “Portomarín: Viejo”, Portomarín: tablón de memoria, pasado y presente (1 de enero de 2013) [en línea], disponible en http://portomarincidre.blogspot.com/2013/01/portomarin-viejo.html [Consulta 18/01/2015].
CONSELLERÍA DE CULTURA E TURISMO, “Decreto 227/2011, do 2 de decembro, polo que se aproba a delimitación da ruta principal do Camiño de Santiago, Camiño Francés, desde a entrada no municipio de Pedrafita do Cebreiro ata o límite do termo municipal do Pino, coa excepción do tramo entre o lugar de Amenal e o límite do aeroporto da Lavacolla, no concello do Pino”, Diario Oficial de Galicia, 237 (miércoles, 14 de diciembre de 2011), p. 36595 [folio 14].
INSTITUTO GEOGRÁFICO NACIONAL, Mapa topográfico nacional, escala 1:25.000. Hoja 123-II (2001).
INSTITUTO GEOGRÁFICO Y CATASTRAL, Mapa Topográfico Nacional, escala 1:50.000. Hoja 123 (1952).
INSTITUTO NACIONAL DE ESTADÍSTICA, Nomenclátor: población del padrón continuo por unidad poblacional [en línea], disponible en http://www.ine.es/nomen2/index.do [Consulta 22/11/2020].
PAZ LÓPEZ, Gonzalo, Portomarín (Puertomarín): monografía geográfica de una villa medieval, Zaragoza, Consejo Superior de Investigaciones Científicas, Instituto Elcano, 1961.